جرم گوش چیست؟ علائم،عوارض و علل جرم گرفتگی گوش

جرم گوش که به آن واکس گوش نیز می گویند به طور طبیعی توسط غدد موجود در پوست مجرای گوش ترشح می شود و وظایفی همچون محافظت از گوش، چرب نگه داشتن مجرای گوش و عملکرد ضد باکتریایی را برعهده دارد.

جرم ­گوش چیست؟

جرم گوش که معمولاً با اصطلاح پزشکی سرومن شناخته می­شود، ماده­ای خاکستری، نارنجی، قهوه­ای و یا زرد رنگ است که در مجرای گوش انسان و سایر پستاندارن ترشح می­شود. جرم گوش شامل سلول­های پوستی جدا شده، موها و ترشحات غدد تولید کننده جرم در قسمت خارجی مجرا می­باشد. جرم یا سرومن در قسمت غضروفی مجرای گوش (یک سوم خارجی) تولید می­شود و عناصر اصلی آن عبارتند از اسیدهای چرب با زنجیره بلند (اشباع شده و اشباع نشده)، الکل، اسکوالن و کلسترول. به طورطبیعی جرم تولید شده به تدریج و مرتباً از طرف پرده­ی گوش به سمت بیرون حرکت می­کند و با حرکات فک این ذرات جرم خشک شده از کانال گوش خارج می­شوند. حرکات فک به تمییز شدن طبیعی گوش­ها کمک می­کند.

وظایف و عملکرد جرم­ گوش

این ماده مجرای گوش را تمیز می کند، از خشکی آن جلوگیری می کند، باکتری‌های موجود را از بین برده و اجسام خارجی همچون گرد و غبار، قارچ و حشرات را در خود به دام می اندازد و موجب محافظت از گوش می­گردد. نکته دیگر اینکه فقدان جرم گوشمی­تواند منجر به خشکی، خارش و عفونت گوش شود.

حدود قیمت سعمک در کلینیک ملاصدرا

بررسی وضعیت سلامتی از طریق رنگ جرم­ گوش و انواع آن

جرم­ گوش از نظر ژنتیکی دو نوع مرطوب و خشک دارد که نوع مرطوب غالب است. این دو نوع جرم از نظر بیوشیمیایی باهم متفاوت بوده و نوع مرطوب آن درصد چربی بیشتری دارد. طی تحقیقاتی یک ژن خاص شناسایی شده است که تعیین می­کند که آیا افراد دارای جرم گوش مرطوب باشند یا جرم گوش خشک. جرم­ گوش خشکی که ورقه‌ای و خاکستری رنگ باشد در مردمان نژاد آسیای شرقی و بومیان آمریکایی شایع‌تر است. تنها یک تغییر در یکی از جفت بازهای ژن ABCC11، آن را به نوع مرطوب تغییر می‌دهد که رنگ قهوه­ای روشن، قهوه­ای تیره و یا نارنجی تیره داشته و در نژاد آفریقایی یا اروپایی بیش‌تر دیده می‌شود. تفاوت تنها در این نیست؛ بلکه همان ژن، مسئول تفاوت در بوی ساطع شده از زیربغل انسان ها نیز هست؛ افراد دارای جرم گوش خشک، از زیر بغل­شان بوی بد کم‌تری می‌آید. با بررسی رنگ و غلظت جرم­ گوش می‌توان به اطلاعات زیادی درباره وضعیت سلامتی و آنچه در داخل بدن رخ می­دهد، دست یافت.

جرم­ گوش آبکی و سبز

تعریق زیاد ممکن است باعث ورود عرق به درون گوش و مخلوط شدن آن با جرم­ گوش شود و حالت آبکی به موم گوش دهد. اما اگر عرق نکرده­اید و جرم­ گوش آبکی سبز یا زرد پررنگ است، این می‌تواند نشانه عفونت گوش باشد. اگر اخیراً متوجه شده اید که جرم داخلی گوش شما آبکی و رقیق شده است، می تواند نشانه التهاب و آماس داخلی گوش باشد. به همین خاطر ضروری است که به پزشک متخصص مراجعه کنید.

خشک بودن جرم‌گوش

ساده­ترین دلیل برای خشک بودن جرم گوش کمبود چربی­های ضروری برای بدن است. البته این امر می تواند ناشی از التهابات پوستی یا دیگر بیماری­های پوستی باشد که منجر به خشک شدن پوست می­شوند.

ترشح جرم گوش به بیرون

عفونت یا پارگی پرده گوش می‌تواند به رشد غیرطبیعی پوست روی پرده گوش (ضایعات پوستی) منجر شود که ساختاری شبیه کیست دارند. این ضایعات پوستی به شکل جرم و کثیفی از گوش بیرون زده و باعث درد و گرفتگی مجرای گوش می‌شوند.

تجمع جرم گوش

این مشکل نادر است و به‌جای این‌که جرم خود به خود و به طور طبیعی از گوش خارج شود، در گوش تجمع پیدا می‌کند و به مرور زمان دچار علایمی مانند درد یا پری گوش می‌شوید. اگر در اثر تجمع جرم گوش، شنوایی شما کم شده است و صداها را به سختی می­شنوید، برای معاینه نزد پزشک متخصص گوش و حلق و بینی بروید. جرم گوش ممکن است مانع عبور صدا در کانال گوش شود و کاهش شنوایی انتقالی را موجب گردد.

جرم­ گوش پوسته‌پوسته

این نوع جرم­ گوش نشانه ی بیماری نیست، بلکه در پی بالا رفتن سن، جرم گوش به‌صورت پوسته‌پوسته در می‌آید. به‌طورکلی با بالا رفتن سن، غدد کم کار می‌شوند. در چنین حالتی هیچ خطری سلامتی‌تان را تهدید نمی‌کند.

جرم ­گوش با بوی تند

این نوع جرم نشانه عفونت یا آسیب ‌دیدگی در قسمت میانی گوش است و می‌تواند نشانه‌های متعددی داشته باشد از جمله مشکل دار شدن قسمت میانی گوش، مشکل در حفظ تعادل بدن، وزوز گوش، احساس پری یا انسداد گوش. با داشتن این علایم حتماً به پزشک مراجعه کنید.

جرم‌گوش به همراه لکه‌های خون

اگر متوجه شدید که جرم­گوش شما حاوی لکه‌های خون است، احتمالا پرده گوش شما آسیب دیده است. در چنین مواقعی، احتمال اینکه پرده گوش تحت‌تاثیر عفونت­ها قرار گرفته و به التهاب و آماس گوش منجر شود، زیاد است. در نتیجه چنین امری، ممکن است شنوایی فرد دچار مشکل شود و به همین خاطر، لازم است حتماً به پزشک مراجعه نماید.

جرم‌گوش خاکستری

اگر جرم­ گوش شما به جای زرد، خاکستری بود و هیچ نشانه دیگری وجود نداشت، جای نگرانی نیست. این فقط می­تواند در نتیجه گرد و غبار باشد. این رنگ در میان شهرنشین‌ها به ویژه شهروندان کلان‌ شهرها کاملا عادی است زیرا این مناطق دارای آب ‌و هوای آلوده و مملو از سرب و گرد وخاک هستند.

جرم‌گوش به رنگ قهوه‌ای تیره

اگر واکس داخلی گوش بیشتر از همیشه، غلیظ­ تر و تیره ­تر است، نشانگر این است که بدن فرد تحت تاثیر استرس فراوانی قرار داشته است. برای رفع این مشکل باید چندین روز آرام باشید و در یک مکان عاری از استرس و نگرانی، استراحت کنید.

جرم‌گوش به رنگ مشکی

اگر این اتفاق فقط یک بار روی داد، جایی برای نگرانی وجود ندارد. البته، اگر گوش‌ها خارش داشتند و این خارش به مرور بیشتر شد، بایستی حتماً به پزشک مراجعه کنید زیرا این رنگ مشکی می­تواند نشانه عفونت های قارچی باشد.

جرم‌گوش به رنگ سفید

این رنگ نشانه کمبود ویتامین و میکرولیت­های ضروری برای بدن است که از جمله می­توان به آهن و مس اشاره کرد. در صورت مشاهده این جرم گوش، باید موادی همانند انواع لوبیاها و جو را به رژیم غذایی خود اضافه کنید. همچنین بد نیست یک دوره کوتاه، به مصرف قرص­های مکمل روی بیاورید.

قیمت سمعک استارکی Starkey در ملاصدرا

به چه علت جرم­ گوش شبیه مژه­ها و موی بینی است؟

جرم گوش یکی از عوامل محافظتی بدن است. جرم گوش همانند مژه­های چشم و موهای بینی از بدن ما در برابر عوامل مزاحم مثل گرد و غبار، باکتری­ها و سایر میکرو ارگانیسم­ها محافظت می­کند. این عوامل با ورود به بدن باعث بروز ناراحتی، التهاب و عفونت می­شوند.

به چه علت جرم­ گوش شبیه اشک است؟

همانند اشک که چشم­های ما را لیز و مرطوب می­کند، جرم­ گوش نیز گوش­های ما را لیز و نرم می­کند. و همان­طور که گفته شد، اگر مقدار جرم­ گوش کم باشد، گوش­ها دچار خشکی و خارش می­شوند.

چه کسانی مستعد تجمع جرم­ گوش هستند؟

1. افرادی که از سمعکاستفاده می­کنند.
2. کسانی که کانال گوش شان موی زیاد دارد.
3. کسانی که میزان تولید جرم در گوش شان زیاد است.
4. افرادی که عادت دارند گوش شان را تمیز کرده یا دستکاری کنند.
5. افرادی که کانال گوش شان تنگ است یا انحنای کانال گوش شان بیشتر از حد معمول است.

نحوه­ی تمیز کردن جرم­ گوش

اغلب موارد مجرای گوش، خود بخود تمیز می شود. یعنی مهاجرت آهسته پوست مجرای گوش از سمت پرده به ورودی گوش را داریم. واکس های قدیمی مرتباً از مجرای گوش به دهانه آن فرستاده می شوند تا در آنجا خشک شده، پوسته پوسته شود و بیفتد. البته گاهی اوقات، ترشح بیش از حد به خصوص در افراد مستعد، موجب انسداد گوش و کاهش شنوایی می­شود. از جمله مواردی که نشان دهنده پر شدن گوش از جرم است می توان به درد گوش و احساس کیپ بودن گوش، کاهش شنوایی، صدای وزوز در گوش و خارش گوش و خروج ترشحات از گوش اشاره کرد. که در این صورت بایستی فرد جهت شستشوی گوش و اقدام­های لازم به پزشک مراجعه کند. یک جمله معروف درباره استفاده از اجسام خارجی برای تمیز کردن گوش وجود دارد که می گوید:

سمعک و تشخیص جرم­ گوش

در دنیا میلیون­ها نفر دچار مشکلات شنوایی هستند و فقط درصد کمی از آنها از سمعک استفاده می­کنند. این دستگاه­های کوچک تحول زیادی در زندگی افراد مبتلا به مشکلات شنوایی ایجاد می­کنند. اما باید بدانید که سمعک نیز راهی برای تشخیص جرم­گوش است. به این ترتیب که در صورت داشتن جرم­ گوش سمعک سوت می­زند و یا اینکه نمی­توان آن را درست در گوش قرار داد. در این صورت فرد احساس می­کند سمعک به خوبی کار نمی­کند اما واقعیت این است که جرم زیادی مجاری گوش را گرفته است.

سمعک و تشخیص جرم­ گوش

تأثیر جرم­ گوش روی سمعک

تخمین زده می­شود علت ۶۰ تا ۸۰ درصد نقص­های سمعک، جرم ­گوش باشد. جرم موجود در کانال گوش باعث بسته شدن و گرفتگی دهانه سمعک می­شود. به منظور تسهیل در تمیز کردن جرم­ گوش از سمعک، سمعک مجهز به یکی از سیستم­های محافظ در برابر جرم­گوش می­باشد که اصطلاحاً به آن فیلتر یا وکس گارد می­گوییم و برای خارج نمودن سریع و راحت جرم گوش و جلوگیری از ورود جرم به داخل سمعک­ها داخل گوشی و یا قالب سمعک­های پشت گوشی، به کار می­رود.

بیماران با عفونت گوش مداوم و ترشح جرم­ گوش در استفاده از سمعک­های داخل گوشی محدودیت دارند. چون سمعک در مسیر خروج این مواد قرار دارد ممکن است به مرور زمان به سمعک آسیب برسد. البته امروزه پوشش سمعک به گونه­ای طراحی می­شود که در برابر ورود مایعات و جرم گوش مقاوم باشد ولی با این وجود، گاهی اوقات جرم گوش وارد توری میکروفن سمعک­های داخل گوشی شده و موجب کاهش صدای ورودی به سمعک و در نتیجه ضعیف شدن صدای سمعک برای فرد می­گردد. همچنین در مواردی ورود جرم­ گوش (مخصوصاً جرم­های آبکی) به درون میکروفن سمعک باعث سوختن میکروفن سمعک می­شود. افرادی که از سمعک استفاده می‌کنند بهتر است هر سه تا شش ماه یک بار، گوش خود را از نظر داشتن جرم بررسی کنند.

جرم­ گوش روی سمعک

نکاتی در مورد رعایت اصول بهداشتی و مراقبت از سمعک

• تمیز نگه داشتن مجرای گوش
• عدم استفاده سمعک بدون وکس گارد
• تعویض به موقع وکس گارد و جلوگیری از انباشته شدن جرم برروی وکس گارد
• تمیز کردن صفحه سمعک و جلوگیری از انباشته شدن جرم بر روی منفذ میکروفن