کم شنوایی یک طرفه: علائم، دلایل، و راه‌های درمان آن

 کاهش شنوایی یک طرفه چیست؟

کم شنوایی یکطرفه UHL که “ناشنوایی یک طرفه” نیز نامیده می‌شود، به معنی کاهش شنوایی در یکی از گوش‌ها است درحالیکه شنوایی گوش دیگر طبیعی باشد. این نوع از کم شنوایی که تنها یک گوش را تحت تاثیر قرار می‌دهد، می‌تواند بسیار خفیف باشد. اما گاهی نیز شنوایی فرد را تا حد زیادی کاهش می‌دهد و ممکن است تاثیر قابل‌توجهی بر زندگی روزمره او از روابط اجتماعی و یادگیری تا بهره‌وری در کار داشته باشد. حتی در مواردی عوارض ناشنوایی یکطرفه را با زوال عقل نیز در ارتباط می‌دانند. به هرحال، عدم تقارن در سیستم شنوایی فرد گاهی بسیار آزاردهنده می‌شود و فرد حتما باید تحت درمان قرار گیرد. به دلیل اهمیت کم شنوایی یکطرفه در اینجا می‌خواهیم شما را با علائم، نحوه پیشگیری و درمان آن آشنا کنیم.

(1)

بیشتر بخوانید: کم شنوایی چیست؟

علائم کم شنوایی یک طرفه

اما بپردازیم به اینکه کم شنوایی یکطرفه گوش راست یا چپ چه علائمی دارد؟ شناخت به موقع این اختلال کمک بسیاری به فرآیند درمان آن می‌کند. بنابراین باید نسبت به هر گونه علائمی که ممکن است نشانه کم شنوایی یکطرفه باشد، بسیار هوشیار باشید. برخی از علائم شنوایی یک طرفه شامل موارد زیر هستند:

• وجود مشکلات در تشخیص صدا
• دشواری درک گفتار در محیط‌های شلوغ: زمانی که انواع نویز پس زمینه وجود دارد، درک گفتار دشوار خواهد شد.
• تلاش کردن برای گوش دادن به مکالمات: افرادی که دچار کم شنوایی یکطرفه هستند، ممکن است نیاز به تمرکز بیشتری برای درک گفتار داشته باشند یا اینکه از طرف مقابل بخواهند حرف خود را تکرار کرده و واضح‌تر صحبت کنند.
• احساس پری یا فشار در گوش آسیب دیده
• سرگیجه دوره‌ای یا مشکلات تعادلی
• وزوز گوش
• انزوا: برخی از نشانه‌های کم‌شنوایی یکطرفه در کودکان شامل انزوا، رفتار منفی و عملکرد تحصیلی ضعیف است. از آنجایی که وجود نویز محیطی بر توانایی درک گفتار در افراد مبتلا به کم شنوایی یکطرفه بسیار موثر است، ممکن است والدین متوجه شوند که کودک‌شان در محیط آرام بهتر می‌شنود اما شنوایی او در محیط شلوغ با مشکل زیادی مواجه می‌شود.

بیشتر بخوانید: پیرگوشی چیست؟

با مشاهده کدام علائم کم شنوایی یکطرفه به پزشک مراجعه کنیم؟

بسیار مهم است که فرد به محض بروز هر یک از علائم ناشنوایی یکطرفه سریعا به پزشک مراجعه کند و وضعیت شنوایی خود را با او در میان بگذارد. در بسیاری از موارد، تشخیص زودهنگام و درمان ممکن است در جلوگیری از پیشرفت ناشنوایی یکطرفه تاثیر زیادی داشته باشد. گاهی درمان سریع و مناسب می‌تواند شنوایی فرد را به طور کامل بازگرداند.

(2) (3)

دلایل کم شنوایی یک طرفه

 به طورکلی، کم شنوایی یکطرفه ممکن است انتقالی، حسی عصبی یا ترکیبی از این دو باشد. فردی که دچار کم شنوایی یکطرفه انتقالی است در گوش میانی یا خارجی با مشکلاتی مواجه است. این ناهنجاری باعث اختلال در رسیدن امواج صوتی به حلزون گوش می‌شوند. در مقابل شخصی که شنوایی یکطرفه حسی عصبی دارد، در مسیر عصبی که اطلاعات گوش داخلی را حمل کرده و به مغز می‌رسانند، دچار مشکل است. برخی از مهم‌ترین دلایل کم شنوایی یکطرفه عبارتند از:

• عوامل ژنتیکی
• ضربه به سر
• عفونت ویروسی یا باکتریایی مانند ماستوئیدیت که عفونت استخوان پشت گوش است.
• نوروم آکوستیک: یک تومور خوش خیم روی عصب دهلیزی یا حلزونی
• بیماری منیر
• برخی از انواع بیماری‌ها در دوران بارداری که ایجاد مشکلات شنوایی می‌شوند.
• میکروتیا: وضعیتی که در آن گوش خارجی در بدو تولد به طور کامل تشکیل نشده و منجر به ناهنجاری در گوش داخلی می‌شود.
• زمانی که کانال گوش و ساختارهای گوش میانی وجود ندارند یا در طول زمان به خوبی توسعه نیافته‌اند.
• سوراخ شدن پرده گوش
• موم نهفته گوش
• وجود جسم خارجی در گوش
• عفونت گوش میانی

(4)

عوارض کم شنوایی یک طرفه

شنوایی می‌تواند در طول زمان بدتر شود یا برعکس به طور ناگهانی از بین برود.اما در صورت بدتر شدن این اختلال، افت شنوایی در گوش چه تاثیری بر شنوایی و سلامت شما خواهد داشت؟ برخی از عوارض ناشنوایی یک طرفه عبارتند از:

• کاهش شنوایی با وجود نویز در پس زمینه صداها: افراد مبتلا به کم شنوایی یکطرفه در محیط‌هایی که نویز زیادی وجود دارد، در شنیدن دچار مشکل خواهند شد، به ویژه زمانی که، نویز در سمت گوش سالم و صدای اصلی در راستای گوش آسیب دیده باشد.
• مشکل در تعیین محل صدا: مغز ما برای تعیین جهت صدا به سلامت هر دو گوش نیاز دارد. افرادی که فقط در یک گوش شنوایی دارند، معمولا نمی‌توانند تشخیص دهند که صدا از کجا می‌آید. همچنین شنیدن افرادی که در پشت سر فرد قرار دارند، نیز کمی سخت تر است.
• مشکلات شنوایی در موقعیت‌های گروهی: یک فرد با کم شنوایی یکطرفه در جلسات مهم و مهمانی‌ها در شنیدن صداها دچار مشکل خواهد شد.
• عوارض اجتماعی و عاطفی: احساس تنهایی و انزوا یکی از مشکلات جدی افرادی است که دچار کم شنوایی یکطرفه هستند.

(5)

تشخیص کم شنوایی یک طرفه گوش

تشخیص کم‌شنوایی یک طرفه شامل یک معاینه فیزیکی، پرسش درباره سابقه بیمار و انواع مختلفی از آزمایشات شنوایی است. هدف آزمایشات، تعیین علت و درجه کم شنوایی یک طرفه و تایید شنوایی در گوش سالم است. در طی معاینات باید هر گونه سابقه عفونت گوش، ضربه به سر، قرار گرفتن در معرض صداهای بسیار بلند، پارگی پرده گوش یا استفاده از داروهای خاص بررسی شود. سپس، مواردی مانند مشکلات مربوط به تشخیص صدا، وزوز گوش، سرگیجه یا مشکلات تعادلی از بیمار پرسیده می‌شوند.

بیشتر بخوانید: تشخیص و درمان کم شنوایی

روش‌های درمان کم شنوایی یک طرفه

هرچند، نحوه درمان کم‌شنوایی یکطرفه به علت و شدت آن بستگی دارد اما می‌توان گزینه‌های درمانی مربوط به آن را شامل موارد زیر دانست:

• سمعک: سمعک رایج‌ترین گزینه برای کم شنوایی یک طرفه خفیف تا متوسط است. سمعک می‌تواند بلندی صداهای دریافتی را افزایش دهد تا برای افرادی با کاهش شنوایی قابل شنیدن شوند. اگر سمعک بتواند به اندازه کافی وضوح صدا افزایش دهد، می‌تواند یک گزینه کمکی برای شنوایی فرد باشد.
• دستگاه CROS: سیستم CROS شامل دو دستگاه مجزا است که هر دو شبیه سمعک هستند. در واقع، یکی از دستگاه‌ها همان سمعک است که روی گوش سالم استفاده می‌شود. دستگاه دیگر یک میکروفون است که صداها را دریافت و به سمعک متصل به گوش سالم ارسال می‌کند.
• کاشت حلزون: این روش شامل یک دستگاه است که با جراحی درون گوش کاشته می‌شود و قسمتی دیگر که یک پردازشگر صداهای خارجی است. این دو قسمت با هم کار می‌کنند تا بتوانند مشکلات شنوایی گوش داخلی را دور بزنند و مستقیما عصب‌ شنوایی فرد را تحریک کنند.
• درمان هدایت استخوانی: سیستم شنوایی هدایت استخوان شامل یک پردازشگر صدای خارجی است که به یک ایمپلنت جراحی متصل می‌شود. پردازشگر صدا را از سمت گوش ضعیف دریافت می‌کند و با رسانایی استخوانی به گوش سالم می‌فرستد.
• سیستم مدولاسیون فرکانس FM: این سیستم از امواج رادیویی برای ارسال گفتار و سایر سیگنال ها از میکروفون به طور مستقیم به گیرنده استفاده می کنند. گیرنده ممکن است یک وسیله در گوش مانند سمعک یا حلزون کاشته شده در گوش باشد.

روش‌های پیشگیری از ابتلا به ناشنوایی یک طرفه گوش چیست؟

یکی از موارد قابل پیشگیری در افرادی که دچار ناشنوایی یک طرفه هستند، پرهیز از قرار گرفتن در معرض صداهای بسیار بلند است. به این منظور، صدای دستگاه الکترونیکی و هدفون‌ها را کم کنید. علاوه براین، هنگام شرکت در رویدادهایی با صدای بلند و در محیط‌های پر سر و صدا از گوش‌گیر استفاده کنید. همچنین، داروهایی مانند برخی از بیوتیک‌ها، داروهای شیمی درمانی و دوزهای بالای آسپرین ممکن است باعث بروز اختلالاتی در عملکرد شنوایی شود. و در آخر، بهداشت گوش را رعایت کنید و در صورت عفونت گوش به سرعت آن را درمان کنید.

(6)

سوالات متداول

• آیا افت شنوایی یک طرفه دائمی است؟

افت شنوایی یکطرفه بسته به علت و شدت آن می‌تواند دائمی یا موقت باشد.

• آیا کم شنوایی گوش چپ با گوش راست فرق دارد؟

کم شنوایی یکطرفه گوش چپ یا راست می‌تواند در تشخیص جهت و منبع صداها تفاوت‌هایی ایجاد کند. این تفاوت‌ها بیشتر به عملکرد مغز در پردازش صداهای ورودی از هر گوش مربوط می‌شود.

• کم شنوایی و وزوز یک گوش نشانه چیست؟

کم شنوایی و وزوز یک گوش می تواند نشانه ای مشکلاتی مانند عفونت گوش، آسیب به گوش داخلی یا بیماری‌هایی مانند نوروم آکوستیک باشد.

• دلایل بروز کم شنوایی یا ناشنوایی یک طرفه گوش چیست؟

عواملی مانند قرار گرفتن در معرض صداهای بلند، عفونت‌های گوش، مشکلات ژنتیکی و مصرف برخی از داروها می تواند از جمله علل کری یک طرفه باشد.