میگرن گوش یکی از اختلالات کمتر شناختهشده سیستم عصبی است که برخلاف تصور رایج، همیشه با سردرد همراه نیست. این نوع میگرن با بروز سرگیجههای ناگهانی، احساس چرخش، ناپایداری و اختلال در تعادل، زندگی روزمره فرد را تحتتأثیر قرار میدهد و گاهی باعث اختلال در کار، رانندگی یا حتی انجام فعالیتهای ساده میشود. شیوع آن در زنان، بهویژه در سنین میانسالی، بیشتر بوده و به دلیل شباهت علائم با بیماریهایی مانند منیر یا اختلالات تعادلی دیگر، اغلب دیر تشخیص داده میشود.
در این مقاله ضمن آنکه دقیقتر بررسی میکنیم میگرن گوش چیست؟ به بررسی جامع ماهیت میگرن گوش، علائم، علل، راهکارهای پیشگیری و روشهای درمان آن میپردازیم. همراه ما باشید.
میگرن گوش چیست
در پاسخ به این سوال که میگرن گوش چیست؟ باید گفت که این عارضه، نوعی اختلال عصبی مرتبط با سیستم تعادلی بدن است که به جای بروز سردردهای معمول، بیشتر با علائمی مانند سرگیجه، احساس چرخش محیط، بیثباتی و اختلال در حفظ تعادل همراه میشود. این وضعیت معمولاً در افرادی که سابقه میگرن دارند مشاهده میشود و اگرچه در میان انواع میگرن چندان شایع نیست، اما به عنوان دومین علت سرگیجههای دورهای خودبهخودی شناخته میشود.
شیوع میگرن گوش در جمعیت عمومی حدود ۱ درصد گزارش شده است و در میان افرادی که به میگرن مبتلا هستند، تقریباً ۱۰ درصد دچار نوع تعادلی این اختلال میشوند. مطالعات نشان میدهد این اختلال معمولا در هر گروه سنی رخ میدهد، اما در بزرگسالان و بهویژه زنان بیشتر مشاهده میشود.
علائم میگرن تعادلی گوش چیست
علائم میگرن تعادلی گوش اغلب با انواع سرگیجههای متناوب و شدید شناخته میشوند که از چند دقیقه تا چند روز ادامه مییابند. این احساس شامل چرخش محیط یا بدن، بیثباتی شدید، یا ناپایداری است. همراه با این احساسات، بیمار ممکن است دچار تهوع، استفراغ، خستگی شدید و حساسیت به نور، صدا یا بو شود. در بسیاری موارد، سردرد وجود ندارد یا بعداً ظاهر میشود. علاوه بر این، افراد گاهی احساس میکنند محیط روبروی آنها در حال حرکت است یا تمرکزشان به ویژه هنگام مواجهه با محرکهای بصری کاهش مییابد. ممکن است برخی از بیماران نیز تاری دید یا شنیدن صدای زنگ در گوش را تجربه کنند.
علت میگرن گوش چیست
علت دقیق بروز میگرن گوش هنوز به طور کامل شناخته نشده است، اما پژوهشها نقش اختلالات در مسیرهای عصبی مرکزی و عملکرد غیرطبیعی ساقه مغز را مطرح میکنند. تغییرات در جریان خون مغزی، تحریک سیستم عصبی تریژمینال و آزاد شدن مواد شیمیایی، از عوامل کلیدی در ایجاد علائم به شمار میروند. شواهدی نیز از ارتباط برخی تغییرات ژنتیکی در کانالهای یونی عصبی با این بیماری گزارش شده است، هرچند نتایج قطعی نیستند. علاوه بر عوامل ژنتیکی، محرکهای محیطی و سبک زندگی مانند استرس، تغییرات هورمونی، کمخوابی، تغییر فشار هوا، مصرف برخی مواد غذایی یا نوشیدنیهای خاص و نورهای شدید یا صداهای بلند در بروز یا تشدید میگرن گوش نقش دارند.
چگونگی تشخیص میگرن گوش
تشخیص میگرن گوش بهدلیل شباهت علائم با بیماریهای گوش داخلی مانند بیماری منیر، چالشبرانگیز است. پزشک با بررسی دقیق شرححال بیمار از جمله مدت، شدت و دفعات حملات، سابقه شخصی یا خانوادگی میگرن، و علائم همراه مثل تهوع، حساسیت به نور و صدا، گام اول تشخیص را برمیدارد. سپس معاینه فیزیکی و نورولوژیک برای بررسی حرکات چشم و تعادل انجام میشود تا عملکرد سیستم عصبی مرکزی و دهلیزی ارزیابی شود. همچنین تستهای شنوایی و تعادل نیز برای رد بیماریهای دیگر انجام میشود. در نهایت تصویربرداری مغزی برای حذف علل دیگر سرگیجه لازم است. توجه داشته باشید که تشخیص قطعی زمانی امکانپذیر است که حملات دورهای سرگیجه همراه با علائم میگرنی تکرار شود و هیچ بیماری ساختاری یا التهابی دیگری یافت نشود.
چه کسانی بیشتر به میگرن تعادلی گوش مبتلا می شوند
میگرن تعادلی گوش بیشتر در افرادی دیده میشود که سابقه خانوادگی میگرن یا اختلالات تعادلی دارند. این عارضه اغلب در سنین جوانی تا میانسالی بروز میکند، اما در هر سنی امکان بروز آن وجود دارد. به علاوه، زنان بیش از مردان به دلیل تغییرات هورمونی، به ویژه در دوران قاعدگی، بارداری یا یائسگی، در معرض ابتلا هستند. افرادی که سابقه میگرن کلاسیک، اضطراب یا افسردگی دارند نیز احتمال بیشتری برای تجربه این نوع میگرن خواهند داشت. افزون بر این، افرادی که در مشاغل پر استرس یا محیطهای پر سر و صدا کار میکنند نیز مستعد ابتلا به میگرن گوش هستند.
روش های پیشگیری از میگرن گوش
پیشگیری از میگرن گوش نیازمند شناسایی و کنترل عوامل محرک این اختلال است. تنظیم یک برنامه خواب منظم و کافی از مهمترین اقدامات به شمار میرود، زیرا تغییرات ناگهانی در الگوی خواب میگرن را تشدید میکند. همچنین کاهش استرس از طریق تمرینهای آرامسازی مانند مدیتیشن، یوگا یا تنفس عمیق نیز نقش موثری جهت پیشگیری از میگرن گوش دارد.
افزون بر این، رعایت یک رژیم غذایی متعادل و پرهیز از مصرف مواد محرک مانند شکلات، کافئین، الکل و غذاهای فرآوریشده، احتمال بروز حملات را کاهش میدهد. نوشیدن آب کافی و حفظ رطوبت بدن نیز اهمیت بسیاری دارد، زیرا کمآبی یکی از عوامل شایع تحریککننده است. علاوه بر این، استفاده از محافظ گوش در محیطهای پر سر و صدا ممکن است به کاهش تحریکات کمک کند، ضمن اینکه اجتناب از قرار گرفتن در معرض نورهای شدید یا فلاشدار در بهبود گردش خون و کاهش فشارهای عصبی بسیار کمک کننده است.
روش های درمان میگرن گوش چیست
درمان میگرن گوش شامل رویکردهای دارویی و غیردارویی است که با هدف کاهش شدت حملات و پیشگیری از تکرار آنها انجام میشود. پزشک معمولاً برای کنترل درد از داروهای ضدالتهاب، مسکنها یا داروهای مخصوص میگرن استفاده میکند که شامل بتابلاکرها (پروپرانولول)، داروهای ضدصرع (والپروات، فلوئناریزین) و ضدافسردگیها (آمیتریپتیلین) است. همچنین درمانهای نوین شامل داروهای هدفگیرنده مسیر CGRP و فیزیوتراپی تعادلی نقش مهمی در کنترل این بیماری دارند. البته این داروها در حال تحقیق و استفاده در برخی مراکز تخصصی هستند.
به علاوه، تکنیکهای مدیریت استرس مانند مدیتیشن، یوگا و تنفس عمیق نیز باعث آرامسازی سیستم عصبی و کنترل حملات میشوند. برخی بیماران از فیزیوتراپی گردن و شانه یا ماساژ درمانی برای کاهش فشار عضلات اطراف گوش و سر بهره میبرند. در موارد شدید نیز، تزریق بوتاکس (در موارد خاص و تحت نظر پزشک) یا روشهای نوین تحریک عصبی تحت نظر پزشک انجام میشود تا فعالیت غیرطبیعی مسیرهای درد کاهش یابد و کیفیت زندگی فرد بهبود پیدا کند.
سخن پایانی
در این مقاله توضیح دادیم که میگرن گوش چیست و بیان کردیم که میگرن گوش اگرچه کمتر شناختهشده است، اما تأثیر چشمگیری بر کیفیت زندگی فرد دارد و در صورت بیتوجهی، فعالیتهای روزمره فرد را مختل میکند. از این رو، شناخت علائم، مراجعه به پزشک برای تشخیص دقیق و پایبندی به برنامه درمانی، نقش مهمی در کنترل این اختلال دارد. افزون بر این، ترکیب درمان دارویی، اصلاح سبک زندگی و مدیریت عوامل محرک، راهی مؤثر برای کاهش دفعات و شدت حملات فراهم میکند. با آگاهی و مراقبت بهموقع، امکان حفظ تعادل جسمی و روانی و بازگشت به زندگی عادی تا حد زیادی فراهم میشود.
سوال متداول
- میگرن گوش بیشتر در کدام گروه سنی و جنس شایع است؟
میگرن گوش بیشتر در زنان ۲۰ تا ۴۰ سال و بهویژه در میانسالی دیده میشود.
- مهمترین علامت میگرن گوش چیست؟
از مهمترین علل میگرن گوش، سرگیجههای ناگهانی و احساس چرخش یا بیثباتی هستند.
- یکی از مؤثرترین روشهای پیشگیری از میگرن گوش چیست؟
داشتن خواب منظم و کافی نقش مهمی در پیشگیری از بروز حملات میگرن گوش دارد.




