شستشوی گوش
شستشوی گوش روشی است که معمولا برای خارج کردن جرم انباشته شده در گوش، آلودگی های درون مجرا و اجسام خارجی مانند حشرات گیر کرده در گوش استفاده می شود.
انجام به موقع و به جای شستشوی گوش باعث جلوگیری از انسداد مجرا و ایجاد درد گوش و کیپی گوش می شود. اما سوال اصلی این است که چه زمانی شستشوی گوش لازم است؟
برای پاسخ به این سوال باید ابتدا این را بدانید که وجود جرم در مجرای گوش برای حفاظت از پرده گوش در برابر اجسام خارجی و گرد و خاک و آلودگی ها لازم است، اما اگر این جرم به واسطه ی دستکاری هایی مانند استفاده از گوش پاک کن برای خارج کردن جرم، به سمت پرده ی گوش هل داده شود و از پیچ و خم های مجرای گوش عبور کند، دیگر کارایی مفید خود را از دست می دهد و اتفاقا به سد محکمی در جلوی پرده گوش تبدیل می شود که مانع عبور صدا را می شود و می تواند باعث ایجاد کم شنوایی، وزوز گوش، درد گوش، احساس کیپی و… شود.
ابزار لازم جهت انجام شستشوی گوش
برای انجام یک شستشوی دقیق و کامل وجود ۳ عنصر لازم است.
۱- اتوسکوپ، یعنی وسیله ای که با آن پزشک قبل از انجام شستشوی گوش وضعیت مجرای گوش و پرده گوش را ارزیابی می کند.
۲- سرنگ شستشو، یعنی وسیله ای که پزشک با تزریق آب از طریق آن به داخل مجرا جهت خارج کردن جرم انباشته شده و آلودگی ها اقدام می کند.
۳- رسیور با ظرفی که پس از تزریق آب به داخل مجرا، دقیقا زیر گوش قرار می گیرد تا مواد خارج شده از گوش به داخل آن بریزد. وجود این مورد به اندازه ی ۲ مورد اول ضروری نیست و در مراکز پزشکی مانند بیمارستان ها و کلینیک ها استفاده می شود یعنی نبود این ظرف نمی تواند مانع انجام شستشوی گوش در خانه شود.
انجام اتوسکوپی جهت شستشوی گوش
روش انجام شستشوی گوش
همانطور که بالاتر اشاره کردیم، برای شستشوی گوش، پزشک قبل از هر کاری ابتدا با دستگاهی به نام اتوسکوپ مجرای گوش را مورد بررسی قرار می دهد تا از سلامت مجرای گوش و پرده ی گوش اطمینان حاصل کند.
پس از انجام اتوسکوپی، پزشک با استفاده از سرنگ مخصوص شستشو، آبی را که دمای آن با دمای اتاق یکسان است به درون مجرای گوش تزریق می کند و جرم و آلودگی های درون مجرا را با آب بیرون می کشد.
عوامل تاثیرگذار بر قیمت سمعک چیست؟ آیا سمعک یک پروتز گران قیمت است؟
نکاتی که قبل از انجام پاکسازی گوش باید مورد توجه قرار بگیرند
۱- چند روز قبل از انجام شستشوی گوش پزشک قطره ای را برای فرد تجویز می کند تا آن را به طور مرتب، روزی حداقل ۳ الی ۴ مرتبه درون گوش های خود بریزد تا جرم گوش نرم شود و خارج کردن آن از گوش، مجرای گوش را زخم نکند. (قطره ای که پزشک برای نرم کردن جرم گوش تجویز می کنند.)
۲- شستشوی گوش تنها در صورتی باید انجام شود که کیپی گوش، وزوز گوش، کم شنوایی یا مشکلات دیگری که می تواند در گوش وجود داشته باشد، تنها به دلیل انباشت جرم یا جسم خارجی درون مجرا باشد.
عوارض و خطرات احتمالی
۱- ایجاد عفونت گوش خارجی یا میانی: در صورتی که بر اثر خارج کردن جرم گوش، زخمی در مجرا یا لاله ی گوش ایجاد شود و بدون درمان رها شود، می تواند باعث ایجاد عفونت گوش خارجی (اتیت اکسترنال) شود. در صورتی که جرم گوش به دلیل فشار زیاد آب به پرده ی گوش فشار آورده و به آن آسیب بزند، این عفونت می تواند در بخش های داخلی تر که جزو گوش میانی هستند، ایجاد شود.
۲- همانطور که در مورد ۱ گفته شد، اگر فشار آب زیاد باشد یا جرم گوش قبل از شستشو خوب نرم نشده باشد یا پوزیشن سر فرد درست نباشد، تزریق آب به درون گوش می تواند باعث ایجاد آسیب یا پارگی در پرده ی گوش شود.
۳- در صورتی با انجام عمل شستشوی گوش، التهابی در مجرا و پرده ی گوش ایجاد شود، این التهاب می تواند باعث بروز وزوز گوش موقت (یا حتی در موارد شدیدتر وزوز گوش دائمی) شود.
۴- در صورتی که دمای آب استفاده شده برای شستشوی گوش بیشتر یا کمتر از دمای اتاق باشد، می تواند با ورود به مجرای گوش باعث بروز سرگیجه ی موقت برای فرد شود.
شستشوی گوش گوش برای چه کسانی باید انجام شود ؟
شستشوی گوش برای چه کسانی نباید انجام شود؟
۱- کسانی که پرده ی گوش آن ها آسیب دیده یا دچار پارگی پرده ی گوش شده اند. در این افراد روش جایگزین شستشوی گوش، انجام ساکشن گوش است که بدون ورود ماده ی اضافی به درون گوش، جرم یا ماده ی خارجی را از گوش بیرون می کشد، بدین ترتیب احتمال عفونت گوش از بین می رود.
۲- کسانی که مبتلا به عفونت گوش خارجی یا میانی هستند، نباید شستشوی گوش انجام دهند، زیرا این کار می تواند برای آنها بسیار خطرناک بوده و باعث انتشار عفونت شود.
اما حالا وقت آن است که به سوالی که در ابتدای مقاله مطرح کرده بودیم، پاسخ دهیم.
شستشوی گوش چه زمانی لازم است؟
پاسخ به این سوال بسیار مهم است، زیرا معمولاً اینگونه تصور می شود که بد نیست سالیانه یکبار شستشوی گوش انجام شود و این کار مانند چکاپ و موارد این چنینی نه تنها مضر نیست، بلکه باعث تمیزی محیط گوش از جرم و… می شود. اما نکته اینجاست که شستشوی گوش تنها زمانی باید انجام شود که جرم گوش موجود مجرا از حالت طبیعی خود خارج شده و فشرده شده باشد. یعنی وجود جرم گوش به خودی خود نه تنها بد نیست، بلکه برای نظافت محیط گوش لازم و ضروری است.
