سمعک و ارزیابی شنوایی – کی باید از سمعک استفاده کنم؟

“امروز صبح که از خواب بیدار شدم، احساس کردم گوش راستم صداها را کمتر می شنود. با تلفن که صحبت می کردم صداها برایم گنگ و غیر واضح بودند، اما وقتی موبایل را روی گوش چپم می گذاشتم صدا برایم بلندتر، واضح تر و قابل فهم تر می شد. نمی‌دانستم باید چکار کنم. ترس و استرس تمام وجودم را گرفته بود، آیا من مبتلا به کم شنوایی شده ­ام؟ آیا دیگر هرگز قادر نخواهم بود صداها را مانند قبل بشنوم؟”

جملات بالا، شرح اتفاقاتی است که برای یکی از مراجعین کلینیک ملاصدرا رخ داده است. بسیار مهم است که پیش از ابتلا به چنین بیماری هایی آن ها را بشناسیم و بدانیم در هنگام رخ دادن این مشکلات چگونه باید عمل کنیم. با خواندن مقاله “آیا گوش هم سکته می کند؟” ابتدا می توانید در رابطه با اتفاقی که برای این فرد رخ داده است، شناخت کافی پیدا کنید. سپس با مرور این مقاله به راهکارهای مقابله با این مشکل پی خواهید برد. سمعک ملاصدرا در این مقاله تمام مراحل این فرآیند را از مراجعه به کلینیک گرفته تا انجام تست های ارزیابی شنوایی و نیازمندی یا عدم نیازمندی به سمعک، به طور کامل مورد بررسی قرار داده و امیدوار است.

پس از مراجعه به کلینیک و انجام تست ارزیابی شنوایی چندین راهکار برای حل مشکل فرد مراجعه کننده به کلینیک توسط ادیولوژیست (شنوایی شناس) مطرح می شود. از ارجاع به متخصص گوش برای درمان دارویی گرفته تا توانبخشی و تربیت شنوایی، صوت درمانی، تجویز سمعک و… . سمعک نیز مانند داروها و عمل های جراحی یکی از راه های کمک کننده به فرد برای شنیدن اصوات به صورت طبیعی است که بنابه شرایط فرد توسط ادیولوژیست تجویز می شود. استفاده از سمعک کمک شایانی به فرد دچار کم شنوایی می کند تا از پیشرفت کم شنوایی خود جلوگیری کند؛ جلوی قطع ارتباط خود با اطرافیانش را بگیرد؛ از انزوایی که به دنبال کم شنوایی سراغ او خواهد آمد، نجات یابد؛ خود را از لذت شنیدن اصوات دلنشین طبیعت محروم نکند و کم شنوایی از میان دغدغه ها و مشکلات روزمره اش حذف شود. مراحل انجام تست ارزیابی شنوایی تا کاندیداتوری استفاده از سمعک در زیر آمده است.

مراحل تجویز سمعک توسط ادیولوژیست

ارزیابی شنوایی

چندین مرحله تست ارزیابی شنوایی برای فردی که به کلینیک مراجعه می کند انجام می شود تا علت بیماری او به طور دقیق مشخص شود. اولین کاری که ادیولوژیست انجام می دهد این است که یک تاریخچه گیری دقیق از بیمار انجام می دهد.

تاریخچه گیری

یک تاریخچه گیری دقیق شامل تمام مواردی است که می تواند روی بروز این بیماری تاثیرگذار باشد. این عوامل می توانند سن فرد، شغل او، بیماری های زمینه‌ای مانند دیابت یا فشارخون، تجربه تصادف قبل از بروز بیماری، قرار گرفتن در معرض صداهای بلند مانند صدای شلیک گلوله و… (انفجار صوتی)، مصرف داروهای سمیت زا برای گوش و شنوایی، بیماری های ژنتیکی موجود در خانواده و فامیل و مواردی از این دست باشند. ادیولوژیست با انجام این کار یک شناخت زمینه‌ای نسبت به شرایط فرد و بیماری او پیدا می کند و با این شناخت و در نظر گرفتن شرایط بیمار سراغ مراحل بعدی ویزیت می رود.

ارزیابی شنوایی

اتوسکوپی

پس از تاریخچه گیری ادیولوژیست با دستگاهی به نام اتوسکوپ داخل مجرای گوش فرد و پرده گوش او را نگاه می کند تا از سلامت پرده گوش, عدم پارگی پرده گوش و تمیز بودن مجرای گوش مطمئن شود. با این کار اگر مشکل و اختلالی در فضای مجرای گوش، پرده گوش و تا حدی گوش میانی (پشت پرده گوش) وجود داشته باشد، مانند وجود عفونت، ترشح چرکی و یا سفت شدگی و عدم تحرک پرده، توسط ادیولوژیست تشخیص داده می شود.

اتوسکوپی

تمپانومتری

این تست نیز در تکمیل اتوسکوپی، برای بررسی فضای گوش میانی، حرکت منظم استخوانچه های گوش میانی، عدم سفت شدگی یا از هم گسیختگی آن ها، عدم وجود عفونت و ترشح چرکی و مواردی از این قبیل می باشد. در این تست یک وسیله مدادی شکل درون گوش فرد قرار می گیرد که صدایی را همراه با فشار به گوش فرد منتقل می کند و از طریق بازگشت این صدا و فشار نتیجه ی آزمون را ثبت می کند. در طی انجام این تست فرد نباید صحبت کند، آب دهان خود را قورت دهد، خمیازه بکشد یا عطسه کند، چیزی بجود و به طور کلی سر او باید کاملاً ثابت باشد تا جواب تست از حرکات او متاثر نشود.

تمپانومتری

ادیومتری

پس از انجام تست تمپانومتری نوبت به تست ادیومتری می رسد. ادیومتری تست ارزیابی شنوایی است. در این تست آستانه های شنوایی فرد اندازه‌گیری می شود.

در ادیومتری فرد درون یک اتاقک کوچک قرار می گیرد و یک هدفون روی گوش هایش قرار می گیرد و دستگاهی با دکمه‌ای روی آن به او داده می شود تا هنگام شنیدن حتی کمترین صدایی از دستگاه آن را فشار دهد. سپس ادیولوژیست پشت دستگاهی که در بیرون اتاق قرار گرفته می نشیند و شروع می کند به فرستادن صداها از بلند به آرام برای فرد. این کار ادامه می یابد تا جایی که ادیولوژیست کمترین شدت صداهایی که فرد قادر به شنیدن آن هاست را پیدا کند. پس از این مرحله ممکن است بنا به آستانه های شنوایی فرد، ادیولوژیست یک دستگاه دیگر را پشت گوش او، روی قسمت برآمده استخوان ماستوئید بگذارد تا گوش داخلی او را به طور مستقیم و از طریق لرزش جمجمه تحریک کند تا از سلامت این قسمت آگاهی یابد. در این روش دیگر مسیر هوایی شامل لاله گوش، مجرای گوش، پرده و گوش میانی و… دخیل نیستند و فقط گوش داخلی (سلول های حسی دریافت کننده صدا) تحریک می شود و از طریق این تست وجود هرگونه آسیبی در آن ها تشخیص داده می شود.

ادیومتری

ادیومتری گفتاری

در تست ادیومتری گفتاری، تاکید بر شنیدن گفتار است. یعنی از فرد خواسته می شود پس از شنیدن کلماتی که ادیولوژیست برای او ارائه می کند آن ها را تکرار کند. این تست نیز از تست های مهم و تاثیرگذار برای تجویز سمعک است. زیرا سمعک وسیله ای برای تقویت صداست و اگر فرد مشکلی در درک گفتار و پردازش کلمات داشته باشد، دیگر سمعک برای او مفید نخواهد بود. پس:

علاوه بر تست های گفته شده بنا به شرایط منحصر به فرد و ویژه‌ی هریک از افراد ممکن است تست های تکمیلی دیگری برای ارزیابی شنوایی او مورد استفاده قرار بگیرند که تشخیص این امر با ادیولوژیست می باشد.

تفسیر نتایج تست های ارزیابی شنوایی

پس از اتمام تست های ارزیابی شنوایی نوبت به تفسیر نتایج به دست آمده از این تست هاست.

کم شنوایی ها انواع بسیار گوناگونی دارند و بنا به همین تنوع در نوع کم شنوایی ها، سمعک ها نیز دارای انواعی هستند که بتوانند هر یک از این عارضه ها را به طور مستقل پوشش دهند. اما میزان بهره‌مندی از سمعک هنگامی به بیشترین فرد حد خود می رسد که فرد در صورتی که بلندی صدا باب میلش باشد، درک خوبی از گفتار داشته باشد و شنوایی او نیز در محدوده‌ی قابل تقویت توسط سمعک باشد.

امروزه با پیشرفت علم ادیولوژی و صنعت تولید سمعک، سمعک ها قادر به پوشش حدود ۹۰ درصد از درجات کم شنوایی هستند اما این بدین معنی نیست که کسی که ۹۰ درصد شنوایی خود را از دست داده است، به کمک سمعک قادر خواهد بود صداها کاملاً واضح و طبیعی بشنود. یقیناً سمعک به فردی که ۴۰ یا ۵۰ و حتی ۶۰ درصد شنوایی خود را از دست داده است، بیشتر کمک خواهد کرد تا فردی که ۹۰ درصد شنوایی اش را از دست داده است. زیرا از دست دادن ۹۰ درصد شنوایی به معنای از بین رفتن ۹۰ درصد سلول های گیرنده صداست که در گوش داخلی قرار دارند. حال با تقویت صدا توسط سمعک وظیفه ۱۰ درصد باقیمانده است که همه صداها را دریافت کنند.

انتخاب سمعک

پس از بررسی نتایج تست ها و تعیین برنامه درمانی مناسب برای فرد، ادیولوژیست متناسب با شرایط فرد تعداد مشخصی سمعک را برای تجویز انتخاب می کند و حال کاربر است که می تواند بنا به توصیه ادیولوژیست از میان گزینه های پیش رو مناسب ترین سمعک را انتخاب کند.

انتخاب سمعک

تایید بهره ­مندی کافی از سمعک

پس از انتخاب سمعک و سفارش ساخت و آماده کردن آن به کمپانی، سمعک توسط کمپانی ساخته شده و برای ادیولوژیست ارسال می شود. حال ادیولوژیست می تواند آن را روی گوش کاربر قرار دهد و با انجام چند تست سریع به میزان کمکی که سمعک به کاربر می کند، پی ببرد. در این مرحله:

مشاوره ­ی استفاده و نگهداری سمعک

پس از اینکه ادیولوژیست از بهره­ مندی کافی کاربر مطمئن شد، به کاربر نحوه استفاده از سمعک، تعویض باتری سمعک، خاموش و روشن کردن آن و تمام موارد ایمنی در نگهداری آن را آموزش می دهد و از او می خواهد که سمعک را بنا به برنامه ای که برای او درنظر گرفته مدتی استفاده کند و پس از آن مدت مشخص دوباره به کلینیک مراجعه کند تا اگر موردی در صداهای تقویت شده توسط سمعک وجود داشت (برای مثال اگر در خیابان صدای بلند او را اذیت می کرد، یا در هنگام شستن ظروف در آشپزخانه صدای شیرآب برای او آزاردهنده بود و مثال هایی از این قبیل) آن را برای کاربر اصلاح کند و تغییرات نهایی را در آن اعمال نماید.

مشاوره¬ی استفاده و نگهداری سمعک

سمعک ملاصدرا امیدوار است با مطالعه این مقاله تا حدی با شرایط بهره مندی کافی از سمعک و مراحل تجویز سمعک آشنا شده باشید. کلینیک سمعک ملاصدرا با بهره مندی از کارشناسان و متخصصان خبره و دستگاه های پیشرفته و دقیق ارزیابی شنوایی می تواند در زمینه ­انتخابی درست مراجعین را راهنمایی کند.