پزشکان، سکته گوش یا کری ناگهانی (SSNHL) را در گروه اختلالات شنوایی معرفی کردهاند که متاسفانه به طور غیرمنتظرهای رخ میدهد و از این بابت نگرانیهای زیادی را برای افراد ایجاد میکند. معمولا فردی که دچار این عارضه شود، با کاهش شدید یا از دست دادن کامل شنوایی در یک گوش خود مواجه خواهد شد و اغلب بدون هشدار قبلی این اختلال رخ میدهد. در واقع در ابتدای امر، افرادی که مبتلا میشوند تصور میکنند که این مشکل ایجاد شده، موقتی است اما در برخی موارد، نیاز است که حتما فرد درمان فوری و تخصصی را دریافت کند.
تا به امروز هنوز پزشکان متخصص نتوانستهاند علت دقیق این مشکل را در برخی از موارد ابتلا متوجه شوند؛ به بیانی سادهتر همیشه مشخص نیست که چرا فردی دچار سکته گوش میشود؛ اما پزشکان عوامل مختلفی از جمله عفونتهای ویروسی، آسیبهای فیزیکی یا حتی استرس شدید را در بروز این حالت، موثر میدانند. با وجود جدی بودن این اختلال، بسیاری از افراد از علائم آن مطلع نیستند و آنها را نمیشناسند؛ در نتیجه به موقع برای معالجه به پزشک متخصص مراجعه نمیکنند و به همین دلیل، درمان به موقع هم دریافت نخواهند کرد.
به دلیل اهمیت این موضوع ما در این مقاله، به طور کامل بررسی خواهیم کرد که سکته گوش چیست، چه علائمی دارد، چرا رخ میدهد و چه راهکارهایی برای مدیریت و درمان آن وجود دارد. اگر میخواهید اطلاعات بیشتری درباره این وضعیت حساس و نحوه پیشگیری یا درمان آن کسب کنید، تا پایان با ما همراه باشید.
بیشتر بخوانید: درمان کم شنوایی عصبی با طب سنتی
علت کری ناگهانی چیست؟
کری ناگهانی بر خلاف باور برخی از افراد، تنها در افراد مسن و به دلیل کهولت سن رخ نمیدهد؛ بلکه مواردی هم مشاهده شده است که فردی جوان را درگیر کرده باشد. ضمن اینکه دلایل مختلفی در ابتلای آن نقش دارند و همانطور که در ابتدای مقاله هم توضیح دادیم، در برخی از موارد هنوز علت دقیق و اصلی آن مشخص نشده است؛ اما برخی از مهمترین دلایل احتمالی که باعث سکته گوش میشوند عبارتاند از:
- عفونتهای ویروسی: برخی ویروسها مانند ویروسهای مرتبط با سرماخوردگی یا آنفولانزا باعث التهاب گوش داخلی میشوند. این التهاب برخی از بیماران را با آسیب به عصب شنوایی و در نتیجه کری ناگهانی مواجه میکند.
- مشکلات عروقی: اختلال در خونرسانی به گوش داخلی یا عصب شنوایی یکی از علل مهم کری ناگهانی است. این مشکل هم میتواند ناشی از سکته کوچک یا انسداد عروقی باشد.
- آسیبهای فیزیکی یا صوتی: قرار گرفتن در معرض صداهای بسیار بلند یا آسیب به سر هم احتمال تخریب سلولهای شنوایی و ایجاد کری ناگهانی را پررنگ میکند.
- بیماریهای خودایمنی: در برخی موارد، سیستم ایمنی بدن به اشتباه به بافتهای گوش داخلی حمله میکند و باعث کاهش ناگهانی شنوایی میشود.
- استرس شدید: استرس بیش از حد هم در برخی از افراد به صورت غیرمستقیم به سیستم شنوایی آنها آسیب وارد میکند، زیرا هورمونهای استرس خونرسانی به گوش را مختل کرده است.
علایم کری ناگهانی
گفتیم که کری ناگهانی در اکثر مواقع به صورت غیرمنتظره رخ میدهد و علائم مختلفی دارد. این علائم نشاندهنده مشکلاتی جدی در گوش داخلی یا سیستم شنوایی هستند و لازم است که حتما فرد بیمار، پیگیری فوری برای شناخت علت اصلی و درمان مناسب انجام دهد. اگر فرد آشنایی ابتدایی با این علائم داشته باشد، قطعا هرچه سریعتر برای درمان اقدام میکند و پزشک هم با درنظر گرفتن آنها، سریعتر این اختلال شنوایی را تشخیص داده و بهترین درمان را انجام میدهد. مهمترین علائم کری ناگهانی عبارتاند از:
- کاهش یا از دست دادن ناگهانی شنوایی: رایجترین علامت این اختلال، کاهش قابل توجه شنوایی در یک گوش است که اغلب بدون هشدار قبلی اتفاق میافتد.
- وزوز گوش: احساس صدای زنگ در گوش یا وزوز گوش مبتلا، یکی دیگر از علائم شایع کری ناگهانی است که اگر سکته گوش باشد، همراه با کم شنوایی رخ خواهد داد.
- احساس پر شدن گوش: برخی از افراد مبتلا به این اختلال، در ابتدای این اتفاق احساس میکنند که گوششان گرفته یا پُر شده است. هرچند این حالت معمولاً با درد همراه نیست؛ اما آزاردهنده است.
- سرگیجه یا عدم تعادل: در برخی موارد، کری ناگهانی با سرگیجه یا عدم تعادل همراه است. این علائم نشاندهنده درگیری گوش داخلی و سیستم تعادلی بدن هستند.
بیشتر بخوانید: تست تعادل
کری ناگهانی یا ناشنوایی ناگهانی؛ راهکارهای درمانی
کری ناگهانی یا ناشنوایی ناگهانی همانطور که در طول این مقاله تاکید کردیم، یکی از مشکلات شنوایی جدی است که نیاز به اقدام فوری پزشکی دارد. این اختلال که در اغلب مواقع ناگهانی و یکدفعه رخ میدهد اگر به سرعت درمان نشود، خطر کاهش دائمی شنوایی در آن افزایش مییابد.
خوشبختانه، با پیشرفتهای پزشکی، راهکارهای متعددی برای درمان این وضعیت وجود دارد که در بسیاری از موارد به بهبودی کامل یا جزئی کمک میکند. در ادامه، مهمترین روشهای درمانی برای این مشکل را بررسی میکنیم:
- استروئیدها: در برخی مواقع، پزشک متخصص، مصرف داروهای استروئیدی مانند پردنیزون را برای کاهش التهاب گوش داخلی و بهبود شنوایی تجویز میکند. مصرف این دارو در روزهای اولیه پس از شروع علائم بسیار مؤثر است.
- تزریق داخل گوش: در مواردی که درمان خوراکی مؤثر نیست، پزشک متخصص به احتمال زیاد استروئیدها را به طور مستقیم به گوش داخلی تزریق کند. این روش برای رساندن دارو به ناحیه آسیبدیده مؤثرتر است.
- اکسیژن درمانی پرفشار (HBOT) : در این روش، فرد در محیطی با فشار بالای اکسیژن قرار میگیرد تا به بهبود خونرسانی به گوش و بازسازی بافتهای آسیبدیده کمک کند.
- درمانهای حمایتی: مصرف مکملهای غذایی، استراحت کافی و دوری از استرس تاثیر مثبت و خوبی در تسریع روند بهبودی دارند.
کری ناگهانی؛ راهکارهای پیشگیری
اگرچه پیشگیری از کری ناگهانی همیشه ممکن نیست؛ اما با رعایت برخی نکات زیر میتوان خطر بروز آن را کاهش داد:
- محافظت از گوش: از قرار گرفتن در معرض صداهای بسیار بلند خودداری کنید و در محیطهای پر سر و صدا از محافظ گوش استفاده کنید.
- مدیریت استرس: یادگیری تکنیکهای مدیریت استرس، مانند مدیتیشن یا یوگا، در کاهش تأثیرات منفی استرس بر سیستم شنوایی مفید هستند.
- پیشگیری از عفونت: رعایت بهداشت و واکسیناسیون منظم، خطر عفونتهای ویروسی مرتبط با کری ناگهانی را کاهش میدهد.
- کنترل بیماریهای زمینهای: مدیریت بیماریهایی مانند دیابت یا مشکلات قلبی-عروقی تا میزان قابلتوجهی از بروز مشکلات عروقی مرتبط با کری ناگهانی جلوگیری میکند.
بیشتر بخوانید: آترزی گوش
کری ناگهانی؛ عوامل موثر و روشهای تشخیص
گفتیم که کری ناگهانی یک اختلال پیچیده و چالشبرانگیز است و متاسفانه عوامل مختلفی در ایجاد آن نقش دارند. ممکن است یک روز از خواب بیدار شوید و متوجه شوید که شنوایی شما کم شده است یا حتی پس از چند روز دیگر صدایی را نمیشونید. بدون آنکه شما از قبل پیشزمینه داشته باشید و خطر ابتلا به این اختلال در شما وجود داشته باشد؛ از این رو تشخیص این مشکل نیازمند بررسی دقیق و تخصصی است؛ زیرا علتهای زمینهای در هر فردی احتمالا متفاوت باشند. مثلا گاهی ممکن است مشکلات عروقی، عفونتهای پنهان یا حتی بیماریهای خودایمنی در این وضعیت دخیل باشند. شناسایی دقیق این عوامل، نقش مهمی در درمان مؤثر و جلوگیری از بروز مجدد این اختلال دارد.
- تاریخچه پزشکی و علائم: پزشک ابتدا تاریخچه پزشکی فرد و علائم وی را بررسی میکند تا احتمال عوامل زمینهای مشخص شود.
- تستهای شنوایی: پزشک متخصص از آزمایشهایی مانند ادیومتری برای ارزیابی میزان کاهش شنوایی و تعیین نوع آن (حسی-عصبی یا دیگر انواع) کمک میگیرد.
- تصویربرداری: روشهایی مانند MRI یا CT اسکن ممکن است برای بررسی ساختار گوش داخلی و شناسایی آسیب یا مشکلات عروقی استفاده شوند.
- آزمایشات خونی: برای بررسی عفونت، بیماریهای خودایمنی یا مشکلات متابولیک مرتبط با کری ناگهانی ممکن است آزمایشهای خونی انجام شود.
جمعبندی
سکته گوش یا کری ناگهانی یک وضعیت اورژانسی در حوزه سلامت شنوایی است که خطر ابتلای آن به دلایل مختلفی ایجاد میشود. اگرچه این اختلال ترسناک به نظر میرسد؛ اما با آگاهی از علائم و مراجعه سریع به پزشک، میتوان شانس بهبود کامل را افزایش داد. محافظت از گوشها، مدیریت استرس و درمان به موقع، مواردی هستند که با توجه به آنها قطعا سلامت شنوایی خود را بهتر حفظ خواهید کرد. امیدواریم این مقاله به شما در کسب اطلاعات بیشتر در این موضوع و درک اهمیت مراجعه سریع به پزشک برای افزایش شانس بهبودی، کمک کرده باشد. اگر سوالی یا ابهامی در مورد این اختلال شنوایی دارید، حتما در بخش نظرات مطرح کنید.
سوالات متداول
آیا کری ناگهانی در کودکان خطرناک است؟
بله، کری ناگهانی در کودکان هم جدی است؛ زیرا ممکن است تأثیرات بلندمدتی بر تواناییهای ارتباطی و یادگیری کودک داشته باشد. درمان سریع و تخصصی برای جلوگیری از عوارض ضروری است. والدین باید در صورت مشاهده علائم، فوراً به پزشک مراجعه کنند.
آیا درمان خانگی برای کری ناگهانی وجود دارد؟
درمان خانگی به تنهایی برای کری ناگهانی کافی نیست. این اختلال نیازمند مداخله فوری پزشکی است. با این حال، میتوان با استراحت، کاهش استرس و رعایت دستورات پزشکی به بهبودی کمک کرد اما همچنان توصیه میکنیم در صورتیکه با علائم این بیماری مواجه شدید، بدون فوت وقت حتما به متخصص مراجعه کنید.
آیا کری ناگهانی قابل درمان است؟
بله، در بسیاری از موارد کری ناگهانی با درمانهای مناسب مانند استروئیدها یا اکسیژندرمانی قابل بهبود است. با این حال، زمان آغاز درمان نقش حیاتی در موفقیت آن دارد. مراجعه سریع به پزشک، شانس بازیابی کامل شنوایی را افزایش میدهد.